Vintage uit de jaren 60 en 70
Af en toe heb ik projecten, waar ik de uitkomst nog niet precies weet. Zo ook met deze Görler FM 14. Documentatie van dit apparaat -ook bekent, onder de naam Thorens- is niet of nauwelijks te vinden. Gelukkig zijn Görler modulen in tal van zelfbouw tuners eind jaren 60 en 70 gebruikt. O.a. in vele radio Rim projecten. Achteraf, bleek dat ik rijker was dan ik zelf dacht.
Gekregen
Van de heer W.J. Koel uit Scheveningen heb ik ooit een doosje met een FM ontvanger gehad. Uit de documentatie bleek het een zelfbouw project te zijn van de firma “van Dam” Het hele bouwpakket kostte ongeveer fl 500,-
Nu had ik het een en ander al uitgezocht, maar het is toch leuk om wat meer informatie te hebben. Nog bedankt meneer Koel! Wie weet bouw ik hem nog een keer af, want ik kan nu al verklappen dat dit zeer de moeite waard is. Echter ben niet zo goed in kastjes maken. Wellicht dat de tuner in een oude behuizing past.
Van binnen
Zo ziet de Görler FM 14 er van binnen uit. Het is goed te zien dat de gebruikte componenten praktisch hetzelfde zijn. Deze tuner uit 1969 deed het nog een beetje. Niet slecht voor een apparaat dat 45 jaar oud is.
De elektrolytische condensatoren in de voeding (ook elco’ s genoemd) waren echt helemaal op. Goed is te zien dat het zuur dat in elke elco zit dwars door de behuizing gevreten is. Het had gelukkig niet de behuizing of print aangetast.
Schoonmaken
Na het vervangen van diverse onderdelen en lampjes. Kan het schoonmaken van de afstemcondensator beginnen.
Precisie werk.
Meten
Op deze foto staat de tuner proef te draaien, hierna ga ik meten met Arta.
Overzicht van werkzaamheden aan deze tuner:
- Voeding gerepareerd, aantal lampjes vervangen.
- Detector in het midden gezet en afgeregeld. (midden meter)
- Signaal meter afgeregeld.
- Vervorming is drastisch terug van 1…1,5% naar > 0,3%.
- Kanaalscheiding van L naar R van +/- 20dB naar 48dB van R naar L 44dB.
- Kanaal gelijkheid l en R binnen 0,1dB.
Voor- en na-delen.
Na zorgvuldig afregelen Görler FM14 een zeer goede tuner geworden, de vervorming is laag. Doordat de schakelingen vrij eenvoudig heeft het stereo geluid een hoog oplossend vermogen. Het klinkt mooi transparant, het laag mooi bescheiden. Nadeel is dat de filtering van de 19Khz piloot toon uit het audio signaal niet optimaal is, rond de -40dB. Bij tape opnames kun je daar last van hebben. Veel tape- en cassette deck’s hadden daar vanaf de jaren 70 een zogenaamd MPX filter voor. Bij normaal gebruik zal het niet storend zijn.
De in deze tuner gebruikte modules en nieuwe onderdelen zijn zeer duurzaam en gaan naar verwachting weer 25 jaar mee. Maar zoals alles, moet je er ook een beetje geluk mee hebben. De basis hiervoor, is in ieder geval aanwezig.
Jack
Bedankt voor je reactie,
Het zijn goed klinkende tuners Bert. Waarschijnlijk ook door het midden frequent met L-C filters. Philips heeft hetzelfde principe toegepast in de 22AH673 een een tuner uit de Laboratory serie. Enige nadeel is wat minder selectiviteit. Groet, Jack
Leuk Jack. Over smaak valt niet te twisten natuurlijk, maar een opvallend ding is het zeker!
Ben toevallig mijn zelfbouw tuner van ergens 1977 (en aan lopen pielen tot aan ergens 2000) aan het afstoffen. Zeker tien jaar in een muffe schuur gestaan (ruikt ook zo). Front end ook een Görler, lijkt heel erg op die van jou, maar dan met varicaps.
Met, toen die (jaren tachtig, denk ik) Elektuur MF (CA3189) en stereo-decoder (TCA4500). Werkt nog prima, alhoewel die TCA4500 af en toe (ik had meerdere tuner met die stereo-decoder) een beetje kuren heeft.
Tuner ook ooit omgebouwd, zodat ik op mijn Tektronics scope (met dikke 40V zaagtand erop) de hele FM band kon scannen (voordeel van varicaps) en in beeld had. De prutsers (was toen nog in de piratentijd) haalde je er zo uit.
Veel succes met het herstellen van oude apparatuur. Zeker de moeite waard, en leuk om te doen.
Zelf doe ik ook zo nu en dan wat ermee, mocht ik in een kringloopwinkel wat tegenkomen.
Groet, Bert