Vintage uit de jaren 70
Deel 3 van de restauratie van een Pioneer TX-8500 MKII. Wat uitgebreid omschreven zodat u er misschien ook iets aan heeft.
Afstemcondensator.
Dit is hem dan, de afstemcondensator. Om hem schoon te kunnen maken moet eerst het achterste deel van het blikje eraf. Dat zit op 4 punten vast gesoldeerd. Beetje wrikken met een schroevendraaier en tegelijk met een soldeerbout warm stoken en het komt los. Soms helpt het om wat nieuw tin mee te smelten om de soldeer verbindingen los te krijgen.
Wondertje.
Ik vind zo’n afstemcondensator een wondertje van fijn mechanica. Plaatjes draaien tegen elkaar waardoor de capaciteit en daarmee de afstemfrequentie. Voor FM worden de 5 kleinere secties gebruikt. De 2 grotere zijn voor de AM. De capaciteit voor FM is relatief klein rond de 20….30 Pico Farrad (PF) Dat is zo’n kleine condensator dat als u 2 elektra draadjes 10cm in elkaar draait al een dergelijk capaciteit / condensator heeft gemaakt.
Vandaag de dag worden er geen tuners meer gemaakt met afstemcondensatoren. Dat is kennelijk te duur geworden en gaat elektronisch met vario caps. Die elektronica zit echter wél in de muziek weg. Bij een afstemcondensator heb je daar geen last van. Beter kan volgens mij niet.
Met zo weinig capaciteit ongeveer 0…..tot 30PF wordt de hele FM band van 88 t/m 108Mhz bestreken. Kleine veranderingen in capaciteit door vuil hebben grote gevolgen. De afstemcondensator bestaat uit 2 delen een rotor (de as en plaatjes die ronddraaien) en de stator (de plaatjes die blijven staan)
De as van de rotor ligt aan de massa met klemveertjes. Vanuit de fabriek is dat 35 jaar terug gesmeerd met vet. Dat is na zoveel jaar hard geworden en vaak groen geoxideerd. Met een tandartshaak kunt u dat heel voorzichtig weghalen en afvegen op een doekje.
Dat moet bij in dit geval rondom bij al de 5 veercontacten. Daarna spuit ik het in met IPA om de laatste restjes vet op te lossen en haal weer het oude vet / smeer weg. Hierna het laatste vuil met een wattenstaafje weghalen.
Nu een uurtje de IPA laten verdampen en met een klein beetje Tuner 600 spray de contactjes inspuiten. Laten verdampen en dan met een heel klein beetje zuurvrije vaseline invetten. Dat gaat vrij goed met het haakje. Het teveel aan vaseline weghalen met wattenstaafjes .
Zelf ben ik ongeveer 4x 15 minuten bezig met een afstemcondensator van dergelijk formaat. U moet een vaste hand hebben en zien te voorkomen dat een van de plaatjes verbuigt.
Gerepareerd.
In principe is de tuner nu gerepareerd. Het nieuwe vet en de Tuner 600 spray moet nog even inwerken. Dus de eerste dag zal de tuner van frequente verlopen. Maar we gaan 2 stappen verder.
Condensatoren.
De meeste condensatoren worden vervangen door Vishay 038 63volt types. Die zijn zéér duurzaam en klinken heel goed in vintage. Ik gebruik bewust geen andere merken en of types. Daar waar de muziek begint dus al voor de stereo-decoder Nichicon bi- polair (zwart) En na de stereo-decoder Nichicon Muse bi-polair (groen) Dat zijn condensatoren ook elco’s genoemd met voor audio gunstige eigenschappen met een tot 3x zo lage verliesfactor (tan) .
Lampjes .
De nieuwe lampjes uit Duitsland zijn ook gearriveerd. Die bestel ik via Ebay bij CAS Audioservice een zeer betrouwbaar adres. Nu kan de tuner weer in elkaar. Frontplaat en knopjes kunnen er weer op. Mooie nieuwe lampjes. Wat autowas en afregelen. Ik heb er al en stiekem aan gemeten en geloof dat we een “winner” hebben….
Geen deel 4.
Omdat de service manual van de TX-8500II niet vrij te krijgen is geen deel vier. Ik heb de tuner globaal kunnen afregelen. Wat cijfers: vervorming 0,25% stereo. kanaalscheiding 47dB bij de stand “Wide” en in “Narrow” 0,4% en 44dB. Alles bij 1Khz. Nette waardes waarvan de meeste keurig overeenkomen met de fabriek opgave. Alleen de vervorming in de stand “Wide” zou ietsje beter kunnen.
De ontvangst is fenomenaal goed. Ook in gebieden met veel zenders naast elkaar gaat dat prima. Een kleine raamantenne zal in veel gevallen al een uitstekend resultaat geven. De tuner staat nu in de woonkamer te spelen en ziet er fantastisch uit met een prachtige verlichting. Hij past mooi bij mijn SA-8500II versterker die ook nog opgeknapt moet worden.
Jack