Restauratie Pioneer SX-850 receiver

Vintage uit de jaren 70

sx850

De Pioneer SX-reeks uit 1977. Van SX-450 t/m SX-1250 kun je qua formaat globaal in 3e delen.  De SX-450 en 550,  SX-650 en 750, SX-850, 950 en 1050.  En het topmodel de SX-1250.

SX 850.

Deze SX-850 heeft ongeveer dezelfde mogelijkheden als zijn “grotere” broers de SX-950 en 1050 die voornamelijk nóg méér uitgangs vermogen hebben. Qua FM ontvangst schelen ze volgens mij niet zo heel veel. Het FM gedeelte van de SX-1250 is wel beter.  Ik heb ergens gelezen dat vanaf de SX-850 de modellen in Japan zelf gemaakt werden. De constructie en afwerking van het geheel vind ik  op zéér hoog niveau.  Waar de goedkopere modellen het moeten doen met plakplastic, zijn de kasten vanaf de SX-850 gefineerd. Ook het chassis,  straalt degelijkheid uit en is gemaakt van 1e kwaliteit staal en andere materialen.

Vermogen.

Het opgegeven vermogen van 65watt per kanaal is bescheiden. Het is zovéél, dat ik het niet eens meer kan meten. Uit een test van Hi-fi ChoicE  uit 1977..78  blijkt er bij één kanaal, iets van 169watt en piek van 186watt bij 4Ω uit te komen. Verschrikkelijk veel 😮  Dit is  de “kleinste” uit de reeks 850-950 en SX-1050….

Kinderhandjes.

Ik verwacht niet dat in een normale woonkamer zoveel vermogen nodig is.   Een paar kleine gekregen luidsprekers van de Ldil, die ik als monitor gebruikte waren gelijk “ter ziele” toen ik bij een test per ongeluk de volume knop iets had open laten staan. Het was boem en de rubberranden van de woofertjes lagen los en de spreekspoelen gesmolten. De beveiliging van de versterker  werkte perfect. Gelijk getest dus…. 🙂 Maar laat dit een waarschuwing zijn. Deze receiver is een krachtpatser en zou toevallig maar op FM staan …. kleine kinderhandjes aan de volume knop….

Mooie praatjes.

Na 35 jaar zullen veel van dit soort receivers nog steeds spelen. Dergelijke kwaliteit wordt niet meer gemaakt. Staar u echter niet blind op verkopers met mooie praatjes zoals: “zo goed als nieuw” “is nagekeken” of: “werkend op zolder weggezet” Hoe goed ook bewaard dit soort receivers heeft serieus onderhoud nodig wat mogelijk het bedrag van de aanschaf overtreft.

Van binnen origineel

Van binnen na restauratie

Voor een SX-850 is dat nu €1200,-   Er moeten ruim 100 onderdelen vervangen worden voornamelijk elco’s.  Die in de voeding zijn 15.000uF.  Echt goede, van Vishay waarmee de versterker nooit in “adem nood komt” kosten 60€ per stuk. Een setje lampjes kost zo 30€ .  Aan zo’n receiver zit ik dagen te sleutelen. Meestal verdeel ik dat in blokken van 3 hooguit 4 uur.  Langer kan ik niet geconcentreerd aan dit soort juweeltjes sleutelen.  Alleen dan, komt het beste in mij boven. Het is hobby! Geld -hoe noodzakelijk ook- is ondergeschikt. Ik streef naar perfectie en duurzaamheid zover dat kan, maar  mijn tijd is beperkt. Kijk daarom niet vreemd, als ik u naar een bedrijf verwijs in uw buurt.
Flinke nieuwe elco's voor deze Pioneer

Gezonde voeding.

Belangrijk is een “gezonde” voeding.   Deze SX-850 was netjes onderhouden. In de voeding waren diverse transistoren vervangen.
De voeding elco’s waren echter op.  De capaciteit hoort 15.000uF te zijn maar was minder dan 10.000uF. Vervangen dus. Ook de voeding spanning  zat met 51volt net even boven de 50volt waar voor de oude gemaakt waren. Ik heb voor 100volt types gekozen omdat deze qua diameter mooi passen en ook niet onbelangrijk heel lang meegaan en véél stroom kunnen leveren.  Ze waren met 10cm lengte langer dan de originele. Gelukkig was er onderin het chassis voldoende ruimte.

Stevige montage is vereist, er kunnen flinke piekstromen lopen

Uitstekende tuner.

Er is een uitstekende FM tuner aan boord, met een fraaie 4-voudige afstemcondensator. De ontvangst was best goed, alleen was er niet goed in het midden van de zender af te stemmen. Een kwaal waar meer vintage tuners last van hebben omdat de detector in de loop der jaren iets gaat afwijken. U kunt dat checken door geen antenne aan te sluiten en dan af te stemmen op een frequentie met alleen ruis.  De “midden meter” moet dan precies in het midden staan. Mét antenne moet de signaal meter maximaal uitslaan als er precies in het midden van de zender wordt afgestemd. Verder moet altijd de afstemcondensator schoongemaakt worden. Een heerlijk precies klusje, waar ik tandarts gereedschap gebruik. Waar mogelijk zijn IC’s en andere halfgeleiders schoongemaakt en waren een paar transistoren zover geoxideerd dat ik ze heb vervangen door nieuwe ruisarme gematchte exemplaren.  Ook in het z.g.n. midden frequent.

Tuner nieuw

Ontvangst.

De ontvangst is nu subliem over de héle FM band, de vervorming is met 0,1% stereo extreem laag. De kanaalscheiding met meer dan 50dB erg goed voor tuner begrippen. E.e.a. is met “engelen geduld” afgeregeld.  Merk op dat op de print maar liefst 4 verschillende condensatoren gebruikt zijn. Elk zo met de beste kwaliteiten voor zijn of haar functie. In de audio weg van de hele receiver zijn types gebruikt die tot 3x minder verlies hebben dan normale elco’s.

Top waardes voor een tuner

Phono en lijn versterker.

In de phonotrap audiofiele elco’s,  met de hand exact gematchde meest ruisarme BC550 en 560 transistoren. U moet zich dan voorstellen dat je de versterking (hfe) van de originele transistors meet en via de datasheet uitzoekt en dan uit een bergje van zeg 50 of 100 transistoren voor het linker en rechter kanaal precies gelijke uitzoekt.

In de lijn versterker (flat amp) en toonregeling precies hetzelfde maar dan andere type’s.  In de lijntrap zitten mooie FET’s. Een FET noemen ze ook wel een audiobuis zonder gloeidraden. De karakteristieken van deze 2 componenten komen sterk met elkaar overeen.  Het zorgt voor een natuurlijk geluid omdat een FET net als een triode buis v.n.l. de even harmonischen versterkt. Dit soort schakelingen wordt  nog steeds toegepast of moet ik zeggen wéér toegepast in de duurste high-end apparatuur.

lijn trap

Eindversterker.

De eindversteker  had al een keer onderhoud gehad, dus hier hoefde alleen de elco’s vervangen te worden. En wat schroeven van de eindtransistoren aangedraaid.  Om de ruststroom en DC-reststroom heel precies te kunnen af regelen zijn er z.g.n. meerslag potmeters geplaatst.
In het linker kanaal zitten al nieuwe onderdelen

Voor- en Na-delen

Het enige nadeel van deze receiver is misschien het formaat, die is met ongeveer 53cm breedte 17 hoogte en 42 diep fors!

Het is nu een high-end vintage receiver is geworden, waar je weer lang plezier van kunt hebben.  Precies zoals ik het zelf ook graag zou willen.  Condensatoren en transistors  vervangen kan praktisch iedereen. Om zo’n receiver reviseren zonder dat de ziel uit het apparaat gaat, is volgens mij een kunst op zich.

Jack

Auteur: Jack

Hoi mijn naam is Jack van Brederode. Waarschijnlijk stond mijn wieg naast de radio want de liefde voor muziek zit diep in mijn genen. Vanaf mijn 12e ben ik serieus bezig met techniek en audio. Daarnaast hou ik van mensen, koken en hardlopen

8 gedachten aan “Restauratie Pioneer SX-850 receiver”

  1. Hoi Jack,
    Bedankt voor de interessante info op je site.
    Ikzelf heb ook een sx-850. Prachtig geluid.
    Nu heb ik een nogal idiote vraag:
    Is het mogelijk om er een stand-alone cd speler op aan te sluiten? Via de AUX port?

    Alvast bedankt.
    Grt, Erik

  2. Hallo Jack

    Bedankt voor jouw snelle reactie.

    Hij is inderdaad nog geheel origineel. Ik ga dit weekend jouw goede tip eens uitproberen.

    Fijn weekend nog!

    vriendelijke groeten

    Bart

  3. Dag Bart,

    Leuk om te horen. Als je SX-850 nog origineel is en er verder nooit onderhoud aan gepleegd is dan kunnen het de elco’s zijn. Maar het hoeft niet als b.v. het met een aangesloten cd-speler oid wel goed werkt. Dan zit het probleem in het ontvangst gedeelte. Dit kun je nu zelf even testen. Wil je nog heel lang kunnen spelen met je SX-850 dan kun je overwegen hen te laten restaureren. Dit is echt niet goedkoop, maar m.i. zeker de moeite waard want een SX-850 doet nagenoeg niets onder voor de duurdere modellen.

    Vriendelijke groet,

    Jack

  4. Dag Jack

    Mooi artikel! Heb er veel aan gehad.

    De laatste tijd hooe ik als de radio aanstaat plopjes of kraakjes maar redelijk luid. En dit om de 30 seconden ongeveer.
    Kan jij me zeggen wat het probleem is? Zijn het de elcos die moeten vervangen worden?
    Voor de rest doet hij het goed.

    vriendelijke groeten

    Bart

    Mijn sx 850

  5. Hoi Jack

    Alvast bedankt voor de tips.
    breng hem vandaag nog weg naar een deskundig bedrijf, aangezien dat ik ontzettend gehecht ben aan deze receiver, doe ik het zelf liever niet.
    Met dit bedrijf heb ik wel goeie ervaringen en het is in de buurt.
    Ik neem in ieder geval jou tips mee, want zoals je al vermelde in jouw verslag, de ziel moet wel overeind blijven.

    met een muzikale groet

    Mat

  6. Hallo Mart,

    Ruis kan vele oorzaken hebben.
    Verdacht zijn transistoren met zogenaamde “zwarte pootjes” Vervang die eerst. Bij sommige exemplaren vreet de oxide door de behuizing heen en dat geeft ruis en geknetter. Met andere woorden… vervang gewoon alle klein signaal transitoren. De Fetjes in de lijntrap laten zitten als dat kan. Verder zou ik op termijn alle elco’ s vervangen. Vooral die stroom moeten leveren zijn ver over de maximale levensduur.

    Radio kan extra ruis geven een goede antenne doet wonderen.

    Met vriendelijke groet,

    Jack

  7. Hoi Jack

    Ik heb jou artikel gelezen over de sx-850, omdat ik voor een dik jaar terug zelf zo’n geweldige receiver heb gekocht.
    Ik heb toentertijd een nieuw schakel relay geplaatst en een aantal solderingen opnieuw gedaan, verder ziet hij er goed onderhouden uit.
    Maar ik maak uit jou rapportage op, dat het goed zou zijn hem helemaal te laten checken.
    Hij klinkt heerlijk open en warm, de radio ontvangst is ook geweldig behalve zit er ruis op.
    Mijn vraag is of dit helemaal op te lossen is?
    Als ik met mijn beste hoofdtelefoon luister naar een kanaal, met de volume knop op nul dan hoor ruis, waar licht dit aan?

    Alvast bedankt voor de moeite.

    Met een muzikale groet

    Mat

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.