3 jaar🥳
In mei 2020 kwam de post dit pakket brengen. In de afgelopen 3 jaar is de SE-10 een stabiele versterker gebleken.
Mijn advies
Zet gewoon de versterker in elkaar, zonder updates en ga luisteren. Hou er rekening mee dat het alleen al zo’n 100 uur duurt voordat de buizen zijn ingespeeld. Dus b.v. direct buizen “swappen” is vrij zinloos.
Natuurlijk heb ik de afgelopen 3 jaar een aantal updates doorgevoerd die in mijn situatie, en in mijn oren een wezenlijke verbetering zijn. Met jouw luidsprekers, cd-speler, dac, draaitafel etc, kan dat heel anders zijn. Verder of je iets “wel- of- niet” mooi vind klinken, is volgens mij de uiteindelijke combinatie van apparatuur, akoestiek en natuurlijk eigen smaak.
Ook met een vrij simpele set-up zoals hier met 2 Mission boxjes en een Logitech streamer klinkt het erg goed.
Maar als je toch dingen wil veranderen…
Is het fijn dat, dat kan. niet? 😉
Eigen geluid
Bij het ontwerp is volgens mij voornamelijk naar de techniek gekeken. Er zijn onderdelen zoals Vishay metaalfilm weerstanden gebruikt om een technisch gezien zo’n stabiel mogelijk versterker te krijgen.
Wat m.i. wel eens door techneuten een beetje vergeten wordt, dat elk onderdeel “een eigen geluid heeft”
Weerstanden
In de voorversterker ronde 1e buis (ECC83) heb ik weerstand R1 t/m R5 vervangen door koolstof composiet. Dat geeft een nét iets milder geluid met zeer neutraal klinkende spekstenen luidsprekers.
Je kunt ook goedkope 1/2 watt koolfilm weerstanden van een paar dubbeltjes gebruiken, dat werkt hier net zo goed. R12 in eindtrap heb ik vervangen door een 2 watt 150Ω koolfilm weerstand van 2 watt.
Natuurlijk heb ik ook verder geëxperimenteerd met de andere weerstanden in de eindtrap ECF 802 en KT-88, maar ik vond dat klankmatig niet echt een verbetering. Zo werkt het mooi stabiel.
Condensatoren
C2 heb ik vervangen voor de beste, enigszins betaalbare Audio Note 150nF koperfolie in olie condensator. Dat is de enige serie condensator in mijn audio set die er nu staat. Dat ie een paar centen kost, vind ik zelf daarom niet erg.
T.o.v. de standaard MKP condensator meen ik een ietsje meer details te horen. Maar “straatlengtes verschil” die menig enthousiasteling wel eens als term gebruikt, zeker niet. Het gaat ook niet “warmer” klinken of zo.
Het enige dat deze condensator doet, is zo verliesarm mogelijk het signaal doorgeven. Meer niet. Het veranderen van de bovengenoemde weerstandjes heeft m.i. meer effect en kost slechts een paar Euro.
Geniaal
De eindversterker is via de anode (3) ik meen iets van 26…30dB terug gekoppeld vóór de uitgangstransformator.
Tamelijk geniaal, want zo omzeil je de vervorming van de transformator die normaal in je terugkoppel circuit zit en de uitgangs impedantie zakt zeg een factor 100, waardoor de uitgangstransformator met iets van 25Ω wordt aangestuurd i.p.v. de normale inwendige weerstand van 2500Ω van de eindbuis.
Dit heeft minstens 3 voordelen: De uitgangstransformator heeft nagenoeg geen invloed meer. De dempingsfactor is hoog en beperkt zich voornamelijk tot de interne weerstand van de trafo zelf. Plus de vervorming is laag.
Nadelen
Nadelen zijn er natuurlijk ook. Mensen die beweren dat er louter voordelen zijn… jokken.🤔 Als eindbuis wordt standaard een KT-88 meegeleverd, een uitstekende buis.
Door de lage vervorming, mijn installatie en luidsprekers klonk het bij mij een streepje te “helder”. Na experimenteren ben ik bij een 6550 gekomen dat is met mijn luidsprekers en akoestiek de beste match. Bij jouw kan een KT-88 meteen een goede match zijn.
Maar het is leuk om na een tijd te experimenteren met wat andere buizen en je hebt gelijk een reserve set. Bestel ook een JJ ECC-803S en 2 ECF-802 mee. Gewoon de goedkoopste versies nemen zonder goldpins of dure merken etc. Hoorbaar én meetbaar, kan ik nauwelijks enig verschil ontdekken.
Laatste?
Op wat minime wijzigingen na, rond R15 en R16 die bij mij (door al dat experimenteren?) nogal warm zijn geworden, voorlopig geen updates voor de SE-10.
Net als voorganger de UL-40S2, is het de afgelopen 3 jaar een stabiele versterker gebleken.. Die naar eigen behoefte kan aangepast worden. Waarvan ik verwacht, dat deze versterker duurzaam de komende decennia kan meegroeien in een eventuele nieuwe set-up.
Veel plezier met het bouwen van deze niet alledaagse versterker.
Jack 🙋🏼♂️
