Stand van zaken.
FM.
De FM frequenties zijn weer met 5 jaar verlengt tot 31 augustus 2022. In mijn beleving is dat vrij geruisloos gegaan. Veel commerciële zenders gaan fors minder betalen voor het gebruik van deze frequenties. Sommige hoeven de komende 5 jaar helemaal niets meer te betalen. Wel is er nog steeds de verplichting om ook in DAB+ uit te zenden. Hoewel er voor sommige FM kavels nog geen ruimte is op een DAB multiplex.
DAB+.
Vanaf 1 september a.s. vervalt de verplichting voor commerciële stations om 2 zenders door te geven, via hun toebedeelde ruimte van 128Kbits via DAB+ . Bijvoorbeeld Sublime 80Kbits+ en Sublime you 48Kbits = samen weer die 128Kbits. Ik hoop de mogelijk aangegrepen wordt om met een betere geluidkwaliteit te gaan uitzenden.
80 of 96Kbit lijkt aardig wat. Maar wat niet iedereen weet, dat er van die 80 of 96Kbit nog heel wat data afgaat. Voor allerlei informatie zoals plaatjes en tekst op het display als je DAB radio daar een schermpje voor heeft.
Effectief.
Dit is de datastroom van NPO Radio 2 die is 96Kbit/sec Effectief blijft daar 70Kbit/sec van over.
Niet alleen de bits.
Niet alleen het aantal bits van belang, maar zeker ook de digitale processing van het geluid. B.v. Arrow Classic Rock gebruikt maar 64Kbit/sec waar effectief 53Kbit/sec van overblijft. Toch klinkt het station gezien de geringe hoeveelheid data redelijk goed. Jammer dat het station per 1 september stopt met uitzenden via DAB+ . Er zullen er wel nog meer veranderingen komen per 1 september, ik ben benieuwd.
Lokale experimenten.
Er wordt op lokaal niveau ook geëxperimenteerd met DAB+ . Dit zijn zenders met een beperkt bereik van b.v. een stad. In deze testfase is het een komen en gaan van stations. De vergunningen lopen tot 1 januari 2018 een overzicht kun je hier vinden. Net als veel meer informatie die dagelijks bijgewerkt wordt op de uitstekende site van www.radio-tv-nederland.nl
Humor en kwaliteit.
DAB+ wordt regelmatig gepromoot op radio en TV op dit moment heeft ongeveer 6% van de Nederlandse bevolking een DAB+ radio. Veelal ouderen, die met een kleine draagbare radio naar NPO Radio 5 luisteren of een nieuwe auto waar al een DAB+ radio in zit. Onder jongeren is de belangstelling voor DAB+ afgenomen.
Om dit spotje heb ik echt moeten lachen. “Dokter het klinkt zo analoog” Hahahahaha! In werkelijkheid klinken hier de meeste stations vrij dof via een uitstekende Cambridge DAB+ tuner. Deze radio heeft ook een digitale toslink aansluiting.
Als ik mijn DAB+ tuner via toslink aansluit aan mijn Black Lion dac, dan is het verschil aanzienlijk. Het wat doffe geluid, met wat te veel laag, veranderd en wordt meer helder waardoor stemmen beter te verstaan zijn.
Dure oplossing.
Alleen is dit een vrij dure oplossing. Een 2e hands Harman Kardon TU-9600 -die ik voor maar €10 bij een plaatselijke kringloop winkel kocht- klink duidelijk beter dan de Cambridge DAB+ tuner en externe Black Lion dac. Dan moet ik er wèl bij zeggen dat deze Harman Kandon een héél goede FM tuner is. (Helemaal als hij nog wat extra aandacht krijgt.) Maar toch…..
Bitrate moet omhoog.
Uit Zweeds onderzoek dat ik eerder heb gepubliceerd blijkt dat vanaf 192Kbit/sec DAB+ gelijkwaardig is aan een moderne FM zender. En bij 160Kbits vergelijkbaar tot beter dan de FM zenders die gemiddeld in Zweden gebruikt wordt. Net nieuw, is de fraaie afstudeer opdracht van Peter van Embden of DAB+ de toekomst is van digitale radio? In het kort bij zijn conclusies en aanbevelingen stelt hij o.a. dat:
6.1
[….] Het Ministerie van Economische Zaken zou ernaar moet streven om de consument van gratis analoge radio (FM) naar gratis digitale radio te laten gaan, zonder dat de consument daarvoor grote investeringen hoeft te doen. DAB+ lijkt dat niet te kunnen, het is nog geen volwaardig alternatief voor FM. Daarom moet het budget voor het digitaliseringsbeleid niet meer naar DAB+ gaan, maar naar LTE of een ander hybride netwerk waar consumenten eenvoudiger en goedkoper op kunnen afstemmen.
6.2
[…] Mocht het Ministerie van Economische Zaken kiezen om door te gaan met DAB+, dan wordt het volgende geadviseerd: Het Ministerie van Economische Zaken zou ernaar moeten streven om de geluidskwaliteit te verbeteren en de potentie van DAB+ om extra content mee te sturen beter te laten benutten. […]
Mocht je geïnteresseerd zijn in het medium radio, dan is het echt de moeite waard om de scriptie van Peter van Embden te lezen (Dank je wel Peter, dat je dit via het WWW deelt) Ik ben een van de “early adopters” zoals genoemd in je onderzoek en heb al een DAB ontvanger vanaf 2004. Met je conclusies en aanbevelingen ben ik het deels eens. Echter ik vind dat de mogelijkheid om extra content mee te sturen in de vorm van plaatjes, heel voorzichtig omgegaan moet worden om automobilisten niet teveel af te leiden in het verkeer. Verder is m.i. DAB+ niet “groener” wat aan de zenderkant aan stroom wordt bespaard, wordt aan de ontvangst kant weer teniet gedaan.
Voorlopig.
Ben je volgens mij, nog steeds het beste af, met een goede FM ontvanger. Of DAB+ dé vervanger wordt van FM is afwachten. Van afschakelen zoals in Noorwegen dat wel eens als “goed” voorbeeld gegeven wordt is m.i. geen sprake. Noorwegen is een heel ander land, dan het vlakke Nederland. Bovendien 60% van de Noren is ontevreden Buurland Zweden heeft DAB+ in de koelkast gezet. Over Engeland waar stations zelfs met 32Kbits/sec uitzenden zullen we het maar niet hebben…..
Favoriete zenders.
Oei….. Vergeet ik bijna, mijn favoriete zenders zijn nog steeds Radio M Utrecht 93.1Mhz en Radio Noord Holland. Beide zenders kunnen een zéér mooi geluid uitzenden. Magisch soms in de avond. Op naar 1 September ! 🙂
Vriendelijke groet,
Jack
