Svetlana. Waarom zo goed?
Uit deel 1 heb je kunnen opmaken dat Svetlana in St. Petersburg tot 2012 uitstekende audio buizen maakte, met specificaties die vér boven de oorspronkelijke TS 6550. Wat in deze datasheet staat was beslist niet overdreven. 1e kwaliteit materialen en een verguld stuurrooster (G1)
Verguld stuurrooster.
De afgelopen maanden heb ik ongeveer alle datasheets van vermogens penthodes en tetrodes (het waren er in ieder geval veel!) doorgekeken. Wat opviel dat bij een fixed bias, 100KΩ wel zo’ n beetje het maximum was dat je als roosterlek weerstand mocht gebruiken. Behalve bij Svetlana die rustig 220KΩ opgaf voor hun KT88 buizen. (Na lang zoeken ben ik nog een paar buizen tegengekomen.)
Wat ook opviel dat al deze buizen, naast een zeer stevige constructie ook een verguld stuur rooster hebben. Wat dat doet omschrijft Sander (KT88 op het Hear forum) heel duidelijk [….] Voor de meeste moderne-productie eindbuizen is 100k al wel de limit, hoor. Daarboven loop je de kans op omgekeerde roosterstroom en/of een weglopende buis. Omgekeerde roosterstroom kan diverse oorzaken hebben, maar de meest voorkomende is toch wel dat er kathodemateriaal wordt afgezet op het stuurrooster, waardoor dat door de nabije hete kathode, zélf ook als kathode gaat werken en zo een “tegenstroom” opwekt.
Vandaar de naam “omgekeerde roosterstroom”, een stroomrichting die niet normaal is bij buizen. Het is wèl een indicatie voor de kwaliteit van de buis, trouwens. Dat verklaart ook waarom er buizen zijn met vergulde roosters, daarop kan zich niets afzetten. [….]
Duidelijk.
Het verschil in kwaliteit is me nu duidelijk en ik hoop jij die meeleest ook. Het verklaard ook waarom Svetlana Winged C buizen altijd duurder waren dan andere merken. De merk naam Svetlana wordt nog steeds gebruikt door o.a New Sensor een fabriek die vele merken buizen maakt. Voor wie het interessant vind hier meer info.
Alternatieven.
Bron: Menno van der Veen
Voor de duidelijkheid heb ik als voorbeeld een van de originele schema’s van de UL-40S2 erbij gepakt. ( Het had net zo goed élke andere buizen versterker kunnen zijn) Ik kan beide roosterlek weerstanden wel 47KΩ of 100KΩ maken maar dan loop ik tegen een aantal zaken aan.
- Koppel condensator C4 en C5 moet dan tot 4x zo groot worden.
- De stuurtrap moet meer spanning kunnen leveren, maar dat kan hij niet.
- Daardoor meer vervorming.
In het gunstige geval, bij enkel wijzigingen van R13 en R20 naar b.v. 100KΩ is minder laag.
Geen zin in.
Eerlijk gezegd heb ik daar geen zin in. Over de de schakeling zoals hij nu draait, met Jensen koperfolie in olie koppel condensatoren ben ikzelf meer dan tevreden.
Alternatieven.
Ik denk dat ik met Genalex KT77. goed alternatief voor heb gevonden voor de robuuste Svetlana EL34, 6550 en KT88, die niet meer gemaakt worden.
Grid cathode resistor.
Noem het weer eens anders 🙂 De scherm rooster weerstand van deze KT77 mag 250KΩ zijn en kan zonder problemen in de UL-40S2 gebruikt worden die scherm rooster weerstanden heeft van 220KΩ. Als je de buis rustig instelt op zeg 50ma dan komt de Pa+G2 onder de 25Watt waardoor de buis volgens de fabrikant ook nog extra lang mee gaat. Dit is volgens de specificaties een héél stevige buis! Kost wel iets meer …. waar heb ik dat meer gehoord 😉
JJ.
Ook JJ maakt KT77 buizen. Ik vind ze mooi gemaakt. Of ze net als de Genalex vergulde stuur roosters hebben, weet ik eerlijk gezegd niet. Maar voor de prijs +/- €16 per stuk t.o.v. €49 kan dat volgens mij niet.
Matchen.
Buizen koop ik vaak bij de Tone Factory een betrouwbaar adres waar ik goede ervaringen mee heb. Ik weet het niet zeker, maar de Genalex KT77 zijn zo te zien een keer extra gematched. Bij buizen van €16 is dat m.i. prijstechnisch lastig. Deze JJ KT77 zijn vanaf de fabriek “gematched”. Bij het installeren in mijn versterker bleek één buis zo af te wijken dat ik mijn UL-40S2 versterker niet goed afgeregeld kreeg.
Niek van de Tone Factory deed niet moeilijk. Vanuit een octet buizen (8 stuks) werd een kwartet JJ KT77 binnen 2% gematched. Echt perfect. De eerst volgende keer dat ik dit soort goedkope buizen bestel stuur ik eerst een mailtje en vraag of ze, ze gelijk kunnen matchen kost iets van een tientje meer of zo.
Klank.
Hoe klinkt het dan? De Genalex KT77 werken het best in de Ultra Lineair stand daar zijn ze eigenlijk speciaal voor gemaakt. Een KT-77 is een tetrode. Zowel in ultra lineair, als triode kan deze buis ontzettend mooi klinken. Of beter gezegd: “niet klinken” Het aardige van deze buis dat deze in tegenstelling tot penthodes zoals de EL-34 ongeveer even veel even als oneven harmonischen produceert. De JJ buizen zijn nog te nieuw om een goed oordeel over te geven.
Meten.
De Genalex heeft goed afgeregeld duidelijk minder harmonische vervorming -76dB dan de JJ -68dB. wat verder opvalt dat de Genalex wat 4e en 5e harmonischen heeft en de JJ daar weer schoon is. Zonder te hoeven te luisteren, kan ik daarom al iets van het geluid zeggen. De Genalex zal t.o.v. de JJ wat warmer zijn en de JJ wat neutraler.
Verwachte levensduur.
Ik verwacht als je beide buizen rustig instelt, dus niet meer als 60ma dat je er lang plezier van kunt hebben. Gezien de gebruikte materialen is de verwachting dat de Genalex KT77 net als de oude Svetlana’s lang mee kunnen.
Dit is wat het tubedepot er van zegt […] A faithful reproduction, this Genalex Gold Lion KT77 has heavy glass and ruggedized plates that will allow it to handle just about any abuse you give it and still have room to breath. Made in Russia to exacting standards, the new Genalex Gold Lion is a true echo of the past. With gold plated grid wire and beautiful artwork, these KT77 have a lot of power with good headroom too. [….]
Wordt vervolgd
Jack
Hallo Patrick,
Heb je al een keer een jaar achter elkaar met dezelfde set Tung Sol 6550 gespeeld ?.
Ook met de Tentlabs module “zien” de buisjes nog steeds 220KΩ op hun stuur rooster.
Dat deze buizen, ondanks de module gewoon “weglopen” qua instellingen lijkt me dan al helemaal niet goed.
Mike Matthews ken ik verder niet, ik kan daar geen uitspraken overdoen. Net als alle stuur roosters nu wel of niet verguld zijn.
Ik weet het simpelweg niet! Waar ik wel een uitspraak over kan doen, dat er verschil is in kwaliteit.
Groeten,
Jack
Mike Matthews’ New Sensor company vertikt het om nieuwe datasheets te maken. Die herdrukken de oude.
Ik bedoel dat fixed bias met autocorrectie door tentlabs print waarschijnlijk minder problemen heeft met hoe kritisch het is met de roosterlekweerstand.
Whatever alle Tungsol 6550 buizen die ik heb zijn probleemloos. Heb 3 setjes en ze doen het gewoon. Levensduur is prima. Ook na 100x wisselen van buis.
Verguld stuurrooster is een standaard fabricage methode. Het wordt niet eens meer altijd genoemd. Ook bij de goedkope buisjes is stuurrooster verguld!
Wat wel kan optreden is dat het goud loslaat.
Hallo Patrick,
Helaas geen: “leuk verhaal”, maar harde werkelijkheid. Dat zo iets 1 of 2 keer voorkomt schaar ik onder het kopje “toeval” Maar na de 3e keer ben ik op onderzoek uitgegaan.
Of bij alle buizen het stuurrooster verguld wordt. Weet ik niet, ik heb dat niet gecontroleerd. Dan zou ik een aantal buizen stuk moeten maken en onder de microscope moeten kijken welk materiaal gebruikt is. Het lijkt me ook “prijs technisch” lastig bij goedkope buizen.
Een tentlabs module i.p.v. bias met een kathode weerstand. Dus fixed t.o.v. self bias heeft ook nadelen. Met self bias mag volgens de spec’s de schermrooster weerstand 250KΩ zijn t.o.v. 50KΩ bij een fixed bias. Kijk maar in de datasheet van TS. Dat jij hiermee nog nooit problemen hebt gehad kan. Dat zullen meer mensen zo ervaren. En het hangt er ook vanaf wélke buis je gebruikt en wélk merk. Het betreft m.i. veelal gebruikers die langere tijd met een Tung Sol 6550 spelen en dan heb ik het over een jaar of langer. Een enkeling zal na een paar maanden problemen krijgen.
Jammer dat je het stuk niet goed heb gelezen. Het heeft veel tijd gekost om e.e.a. uit te zoeken. Uiteraard heb ik met diverse mensen ruggespraak gehouden. Misschien ben ik te onduidelijk? Voorheen gingen Svetlana’s 6550 makkelijk 3…4 jaar mee, terwijl nieuwe Tung Sol 6550 na amper 1,5 jaar al defect waren. M.i. puur overbelasting waar de Svetlana’s tegen konden de nieuw geproduceerde 6550 volgens de spec’s van de originele TS 6550 niet.
Groeten, Jack
Hoi Jack
Leuk verhaal.
Volgens mij wordt het stuurrooster bijna altijd verguld…ivm 2nd emmisions.
Dus of dat nou zo bijzonder is. ..
En ik vraag me af…of bij een continue gecontroleerd fixed bias, ook de hogere normen zoals bij cathode autobias mogen worden gehanteerd (Mbt roosterlekweerstand).
Heb werkelijk nooit problemen met red plating en loop toch heel wat te kloten met de buizen. Erin eruit ondersteboven etc. Dank daarvoor de tentlabs autobias.