Zelfbouw uit de jaren 80. Update 23 januari 2022.
Hans Venema stuurde mij de layout van de print, die hij met Sprint Layout 6 nagetekend heeft.
Hans Bedankt hiervoor. 🙋🏼♂️
De ge-update bestanden staan in deze zip file:
Voorversterker met buizen – RB Electronica Juli_Aug. 1996
Zo is de RB voorversterker uiteindelijk geworden. Aan het aantal gaten dat in de bodem van deze kast zitten. Is te zien dat hij voor vele andere projecten is gebruikt, door vorige eigenaren. Maar dat heeft ook zijn charmes…. Het is doorleeft en net als vele onderdelen herbruikt. Het werkt en is perfect, zoals het is.
Van binnen.
De audio bekabeling is MKG6 van Prefer, dat had ik nog liggen. Verder is het allemaal vrij simpel van binnen. Het enige dat ik nog ga veranderen is een kleinere dubbel polige aan/uit schakelaar en misschien een ledje zodat je ziet dat hij aanstaat.
Resultaat.
Het eind resultaat vind ik verrassend goed. Samen met een van mijn UL-40S2 versterkers is het absoluut brom en ruisvrij. Ik hoor helmaal niets met mijn oor in de luispreker met het volume van mijn UL-40S2 versterker helemaal open. Deze RB voorversterker klinkt opmerkelijk goed met de genoemde Wima MKP10 condensatoren en Vishay elco’s.
Bovenstaand de gepubliceerde waardes komen voor zover ik kan beoordelen mooi overeen met de werkelijkheid qua brom en ruis. De vervorming was zelfs een flink stuk minder.
Aanpassingen.
Het is heel eenvoudig om de ingang impedantie optimaal aan de passen aan jouw MM of MI element. Gewoon een kwestie van een ander weerstandje.
Wat voorbeelden:
- Nagaoka JT-322 100KΩ
- Benz Ace M (medium output) 22KΩ
- Ortofon X5-MC 47KΩ
Voor de meeste elementen zal 47kΩ goed werken, maar het loont zeker om hier eens mee te experimenteren b.v. 68KΩ. Mijn Nagaoka JT-322 is bij 47KΩ een aardig klinkend element, maar bij 100KΩ gaan alle remmen los en maakt het muziek. Je kunt ook even 2 weerstanden parallel zetten zoals op de foto hier 100KΩ parallel aan 27kΩ maakt iets van 21KΩ . Daarmee heb ik mijn Lyra Delos mee geprobeerd. Het werkt ook nog heel behoorlijk, wist je dat veel MC elementen met een hoge impedantie kunnen worden afgesloten? Gewoon proberen 😉
Samenvattend.
Het eindresultaat vind ik veel beter dan verwacht aan de hand van het schema. Je kunt ook prima een stabiele en ruisvrije voeding maken met “dikke” elco’s en zener diodes.
Waarbij de gevreesde “zener ruis” wegblijft mits je goede elco’s gebruikt. Ook actieve RIAA kan uitstekend werken. Het hoeft blijkbaar allemaal niet zo sophisticated. Kenmerk van een goed ontwerp 😉
Veel plezier met deze RB voorversterker. Frank Raphael bedankt voor het ontwerp en Menno van der Veen voor de tips.
Misschien dat ik t.z.t nog iets dieper op het ontwerp in ga met eigen metingen. Maar voorlopig ga ik genieten van de muziek 🙂
Jack
Bijlage de origine pagina’s (zijn wel grote bestanden!)
Thankx Jack ! Ik ga er mee aan de Gang Mvg Ro
Hallo Roland,
Dank je. Het is een leuke schakeling, die hier nog verbluffend goed werkt ook. Er zijn veel goed klinkende ECC83 types. Ook nieuw zoals de JJ ECC803S. Zoals je op de foto’s kunt zien, heb ik enkel de instel potmeter P1 bij de uitgang. Dat vind ik prettig regelen. Als je die weg laat, dan krijg je de maximale versterking. Het is een kwestie van proberen hoe dat uitpakt samen met de rest van je installatie. Succes, Jack
Hallo Jack aan de hand van jou interessant artikel wil ik het oude beestje eens na bouwen ! Is ook weer eens wat anders dan de platgetreden marantz 7 cloon ! Ik hou echter niet zo van instelpotjes & zou deze liever vervangen door gewone weerstanden heb jij suggesties ? Mvg Roland Ps wat een interessante cite heb je trouwens ! Top
Hi Dick,
Klankmatig geen verschil
gr,
Jack
Hi Jack,
Ik zag dat je ook een buizen gelijkrichter hebt toegepast. Kun je iets zeggen over het klankmatige verschil met de diodes?
gr,
Dick
Hallo Dick,
Er is eigenlijk geen verschil waarneembaar.
Groeten,
Jack
Hallo Jack,
Ben ik weer.
Ik speel nog steeds met veel plezier met het ontwerp van F. Raphael. Bij het zoek van het schema zag ik dat je buizen gelijkrichter met EZ80 had gemaakt. Kun je nog iets vertellen over het verschil in weergave?
Alvast bedankt voor je reactie.
Groetjes,
Dick
Ik zal ze eens loshalen en kijken wat het effect is.
Hi Jack,
Wat ik er zelf over kan vinden hierover is waarschijnlijk als reden hierdoor de gridstopper in waarde te kunnen verlagen waardoor de ruis minder is.
groetjes,
Dick
Ik heb géén idee wat de gedachte hiervan is. Het enige dat ik kan bedenken is 20pF is een capaciteit die overeenkomt met frequenties in de FM band zeg 80…120mhz. Misschien wou de ontwerper eventuele stoor signalen daarmee onderdrukken. Ikzelf vind extra capaciteit ongewenst. Het grote voordeel van een buis is de geringe inwendige capaciteit. Daardoor krijg je minder gauw last van memory distortion (dat harde randje bij vrouwenstemmen) Bij de firma array staat ongeveer wat dat doet.
Ik heb deze voorversterker in een geaarde stalen kast en heb verder nergens last van zonder die C’s.
Groeten,
Jack
Dank voor je antwoord Jack. Wat is eigenlijk de functie van deze c´s tussen rooster en anode en ook kathode?
groetjes,
Dick
Hallo Dick,
20pF is zo verschrikkelijk weinig capaciteit, dat de invloed hiervan m.i.nul is.
Groeten,
Jack
Jack,
Nog een vraag over de Rafael. Wat is de reden dat je C20 en C22 hebt weggelaten?
Groetjes,
Dick
Hallo Dick,
Bedankt voor je reactie.
Het klinkt hier, ook erg goed. Ik ga er niets aan veranderen 😉
Groeten,
Jack
Beste Jack,
Wat leuk dat je dit oude ontwerp weer leven hebt ingeblazen. Toevallig heb ik sinds vorige deze voorversterker ook in mijn bezit. De vorige eigenaar kwam hem bij mij demonstreren en ik was direct verkocht. Een goede vriend en ook muziek / audio liefhebber was ook aanwezig. We keken elkaar aan van wat gebeurd hier en waren beiden geraakt door de muzikaliteit van het ding. De vv is dus blijven staan :). Er valt nog wel wat aan te sleutelen. De bedrading is niet van al te beste kwliteit en al een beetje geoxideerd. Het ding zit ook in een onogelijk kastje en lijkt zo uit de kroeg te komen (rooklucht). Ik ben van plan hem in een mooie kast in te bouwen.
De verkoer had het over een oud v/d Veen ontwerp maar had er verder geen schema of beschrijving van. Bij het google op de code 7696 op de print in combinatie met ecc83 kwam ik op jouw site terecht. En ben net als jij verrast door de kwaliteit. Ik vind het leuk om dit even met je delen.
Groetjes,
Dick